Ewaluacja jest zatem jednym z kluczowych obszarów zainteresowania zarówno Krajowego Biura, jak i wszystkich podmiotów realizujących programy przeciwdziałania narkomanii, które mają na uwadze podniesienie skuteczności i efektywności prowadzonych przez siebie działań.
Zgodnie z definicją Komisji Europejskiej, ewaluacja to ocena wartości programu w odniesieniu do wcześniej zdefiniowanych kryteriów i w oparciu o odpowiednie informacje. Ewaluacja służy m.in.: określeniu faktycznych efektów programu oraz czynników, jakie przyczyniły się do ich uzyskania, pozwala zdobyć informacje na temat wpływu programu na rozwiązanie problemów społecznych występujących w danej społeczności oraz błędów i nieprawidłowości, jakie wystąpiły podczas realizacji programu, a tym samym umożliwia modyfikacje programu tak, aby w pełni odpowiadał na potrzeby i możliwości odbiorców czy daną sytuację społeczną.
Ewaluacja może być wewnętrzna, tj. prowadzona przez osoby uczestniczące w realizacji programu bądź zewnętrzna - prowadzona przez osoby niezaangażowane w tworzenie i realizację programu.
Ewaluacja może być realizowana zarówno podczas trwania ewaluowanego programu i wtedy ma wspomagać jego realizację poprzez bieżącą analizę danych i wprowadzanie ewentualnych korekt (ewaluacja formatywna), jak i po zakończeniu programu koncentrując się na analizie rezultatów lub skutków projektu (ewaluacja konkluzywna). Rodzaj ewaluacji oraz narzędzi i metod wykorzystywanych podczas ewaluacji powinien być dostosowany do specyfiki ewaluowanego programu.
Mając świadomość jak istotna jest ewaluacja dla efektywności i skuteczności programu oraz ciągle niewystarczającej dostępności do szkoleń i materiałów edukacyjno-informacyjnych na temat ewaluacji, Krajowe Biuro od kilku lat organizuje szkolenia w zakresie ewaluacji programów przeciwdziałania narkomanii skierowane do autorów i realizatorów programów.
Chcemy również, aby nasza strona internetowa była miejscem gdzie znajdą Państwo informacje na temat ewaluacji, narzędzi ewaluacyjnych oraz linki do stron polskich i zagranicznych, na których można znaleźć informacje na ww. temat.
Mamy nadzieję, że upowszechnianie wiedzy na temat ewaluacji oraz wykorzystywanie jej w praktyce tak, aby ewaluacja była stałym elementem każdego programu znajdzie się w polu zainteresowania nie tylko Krajowego Biura, ale także wszystkich osób i podmiotów zajmujących się przeciwdziałaniem narkomanii.
Zachęcamy do zapoznania się z następującymi materiałami:
- „Ewaluacja - wybór pojęć" - oprac. Marcin Sochocki
- „Mini-przewodnik po procesie badań ewaluacyjnych programów profilaktycznych i przeciwdziałania narkomanii" - oprac. Marcin Sochocki, Marcin Sińczuch
- "Guidelines for the evaluation of drug prevention: a manual for programme-planners and evaluators"