W 2000 roku Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii podjęło prace przygotowawcze nad właściwym projektem zapisów prawnych regulujących sytuację osób, które od lat prowadziły rehabilitację osób uzależnionych od narkotyków. W znowelizowanej w 2000 r. ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii wprowadzono art.14 ust. 2a, mówiący o możliwości prowadzenia rehabilitacji pacjentów uzależnionych od narkotyków przez osoby posiadające wykształcenie co najmniej średnie, o ile ukończyły specjalistyczne szkolenie zatwierdzone i certyfikowane przez ministra właściwego do spraw zdrowia.
Na podstawie art. 14 ust. 2a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w dniu 6 marca 2002 r. zostało podpisane porozumienie pomiędzy Ministrem Zdrowia a Dyrektorem Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii w sprawie powierzenia przez Ministra Zdrowia prowadzenia postępowania certyfikującego program specjalistycznego szkolenia w dziedzinie uzależnienia od narkotyków Dyrektorowi Krajowego Biura. Szczegółowe zasady, tryb i program szkolenia zawierał podpisany przez Ministra Zdrowia Regulamin zatwierdzania i certyfikowania specjalistycznego szkolenia w dziedzinie terapii i rehabilitacji uzależnienia od narkotyków.
W skład zespołu przygotowującego projekt zasad i certyfikacji programu szkoleniowego wchodzili:
- Piotr Adamiak
- Karina Chmielewska
- Jolanta Koczurowska
- Marek Liciński
- Elżbieta Rachowska
- Marek Zygadło
- Piotr Jabłoński
- Bogusława Bukowska
Minister Zdrowia na podstawie par. 4 ust. 3 Regulaminu zatwierdzania i certyfikowania programu specjalistycznego szkolenia w dziedzinie uzależnienia od narkotyków powołał Radę do spraw Certyfikowania Programów Szkoleniowych. Rada pełniła funkcję opiniodawczo-doradczą dla Ministra Zdrowia. Jej kadencja trwała 3 lata. W oparciu o ocenę programu specjalistycznego szkolenia sporządzaną przez Radę, Dyrektor Biura przygotowywał rekomendację dotyczącą programu i przedstawiał ją ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.
Pierwsze rekomendacje zostały przyznane ofertom, które napłynęły na konkurs ogłoszony przez Dyrektora Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii w dniu 06.03.2002r. Oferty miały obejmować skróconą wersję szkolenia w zakresie rehabilitacji uzależnienia od narkotyków i prezentować program w trzech wariantach:
- wariant dla osób posiadających wyższe wykształcenie, mające zastosowanie w ochronie zdrowia, które prowadziły rehabilitację pacjentów z uzależnieniami przez okres co najmniej 18 lat
- wariant dla osób posiadających wyższe wykształcenie, mające zastosowanie w ochronie zdrowia, które prowadziły rehabilitację pacjentów z uzależnieniami przez okres co najmniej 10 lat
- wariant dla osób posiadających wykształcenie co najmniej średnie, mające zastosowanie w ochronie zdrowia, które prowadziły rehabilitację pacjentów z uzależnieniami przez okres co najmniej 10 lat.
Honorowy certyfikat opatrzony numerem S/0001/2002 otrzymał Marek Kotański.
Obecnie System Certyfikacji działa na podstawie art. 27 ust. 1. ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. 2005.179.1485 z późniejszymi zmianami).
Ustawa powyższa wprowadziła w dotychczasowe funkcjonowanie Systemu zmiany dotyczące zarówno organu opiniodawczego jak i trybu wyboru ofert. Tak, więc odwołana została Rada do spraw Certyfikacji. Opiniowanie programów specjalistycznego szkolenia w zakresie terapii uzależnień powierzone zostało Komisji Konkursowej, powoływanej corocznie Zarządzeniem Dyrektora Krajowego Biura. Rekomendacje dotychczas wydawane przez Ministra Zdrowia, pozostały w gestii Dyrektora Biura.
Komisja Konkursowa przedstawia do zatwierdzenia Dyrektorowi Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii protokół z przeprowadzonego postępowania konkursowego wraz z dokumentacją i wnioskiem w zakresie przyjęcia lub odrzucenia ofert do realizacji.
Prawna historia systemu certyfikacji:
- Ustawa z dnia 22 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 14, ust.2a (Dz.U. z 2003r. nr 24, poz. 198 i nr 122, poz. 1143)
- Porozumienie zawarte pomiędzy Ministrem Zdrowia a Dyrektorem Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii - Dz. Urz. Min. Zdrow. z 2002 r., nr. 4, poz. 18
- Porozumienie zawarte pomiędzy Ministrem Zdrowia a Dyrektorem Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomani zawarte 26 lutego 2004r., poz.23 wraz Załącznikiem (Dz.Urz Min. Zdrow.2004.2.23)
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005r., nr. 179, poz. 14850)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 kwietnia 2006 r. w sprawie określenia trybu składania ofert, kryteriów ich oceny oraz terminów postępowania konkursowego w sprawie wyboru programu specjalistycznego szkolenia w dziedzinie uzależnienia od środków odurzających lub substancji psychotropowych (Dz.U. Nr 64, poz. 455)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 lipca 2006r. w sprawie szkoleń w dziedzinie uzależnienia (Dz.U. Nr 132 poz. 931)
- Ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 117 poz. 678)
- Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. 2018 poz. 1490)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 kwietnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia trybu składania ofert, kryteriów ich oceny oraz terminów postępowania konkursowego w sprawie wyboru programu specjalistycznego szkolenia w dziedzinie uzależnienia od środków odurzających lub substancji psychotropowych (Dz.U. 2019 poz. 767)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie uzależnień (Dz.U. 2019 poz. 766)
Zachęcamy do lektury artykułów zwiazanych z systemem certyfikacji:
REFLEKSJE NA TEMAT SYSTEMU SZKOLEŃ W DZIEDZINIE UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW - www.narkomania.org.pl/czytelnia
SZKOLENIE W DZIEDZINIE UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW - Terapia Uzależnienia i Współużaleznienia Nr 3/2011